Ten artykuł jest dla wszystkich zainteresowanych działaniami pożytku publicznego oraz ekonomią społeczną. Dowiesz się z niego, jak działa fundacja pod względem księgowym, jakie są wady i zalety tej formy prawnej i wreszcie – jak założyć fundację krok po kroku.
Czym jest fundacja
Fundacja jest jedną z najpopularniejszych form prawnych wśród organizacji pozarządowych (NGO). Powołuje się ją dla celów społecznych lub użytecznych gospodarczo (np. rozwój nauki, kultury, sztuki, ochrony zdrowia, środowiska, pomocy społecznej). Spośród innych NGO’sów fundację wyróżnia osoba fundatora, który poprzez akt założycielski określa cele organizacji oraz wysokość funduszu założycielskiego.
Działalność gospodarcza fundacji
Co istotne, fundacja może prowadzić zarówno wyłącznie działalność statutową jak i mieszaną, tj. statutową i gospodarczą – dzięki której może realizować swoje cele statutowe. Prowadząc działalność gospodarczą z ramienia fundacji możesz liczyć na:
- brak minimalnego wkładu funduszu założycielskiego (jedyny warunek jest taki, że kapitał fundacyjny musi być równy funduszowi przeznaczonemu na działalność gospodarczą);
- finansowanie działań z grantów, dotacji, zbiórek publicznych, darowizn;
- odpisy 1,5% podatku od osób fizycznych – ale dopiero po uzyskaniu statusu organizacji pożytku publicznego (OPP);
- zwolnienia podatkowe (żeby fundacja mogła korzystać z ulg podatkowych związanych ze zwolnieniem z podatku dochodowego to działania statutowe fundacji muszą być zgodne z punktem ustawy o CIT o możliwości zwolnienia).
Ograniczenia dotyczące prowadzenia działalności w formie fundacji
- brak możliwości prowadzenia jej tylko w celu działań na rzecz fundatora i realizacji jego osobistych interesów (wyjątkiem od reguły jest fundacja rodzinna);
- konieczność rachunkowego wyodrębnienia działalności pożytku publicznego (odpłatnej i nieodpłatnej) od działalności gospodarczej;
- coroczny obowiązek sprawozdawczy (sprawozdanie merytoryczne do ministerstwa oraz finansowe do urzędu skarbowego).
Jak założyć fundację krok po kroku?
- Zdefiniuj cel fundacji (wsparcie edukacji, działań kulturalnych, sportowych, naukowych, ochrona zdrowia bądź/i środowiska, pomoc społeczna czy jakikolwiek inny obszar)
- Jako fundator stwórz akt założycielski (fundatorem może zostać zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna. Może też być ich kilku – w tym zarówno osoby fizyczne, jak i prawne, np. spółka).
- Określ wysokość funduszu założycielskiego (nie ma tutaj kwoty minimalnej. Wśród składników majątku fundacji oprócz pieniędzy mogą znaleźć się papiery wartościowe, nieruchomości i rzeczy ruchome).
- Opracuj statut fundacji czyli dokument określający cele, strukturę organizacyjną (zarząd, radę nadzorczą, zgromadzenie beneficjentów) oraz zasady działania i zarządzania fundacją. Przygotuj go, uwzględniając obowiązujące w prawie polskim przepisy. Skonsultuj się z prawnikiem specjalizującym się w organizacjach pozarządowych, aby upewnić się, że statut spełnia wszystkie wymogi prawne.
- Zarejestruj fundację w Krajowym Rejestrze Sądowym, w terminie 7 dni od złożenia aktu fundacyjnego. Należy wypełnić wniosek o rejestrację i złożyć w ogólnopolskim rejestrze KRS.
- Określ budżet i strategię finansowania – działania mogą być finansowane z darowizn od firm i osób fizycznych, dochodów ze zbiórek, środków publicznych (dotacje, granty) czy współpracy z partnerami biznesowymi.
- Utwórz zespół i przydziel zadania – możesz przeszkolić i utworzyć sztab wolontariuszy, zatrudnić pracowników i angażować zarząd w poszczególne działania i projekty.
- Mierz efekty i komunikuj sukcesy – transparentnością i komunikowaniem działań budujesz zaufanie wśród lokalnej społeczności, sponsorów i administracji publicznej.
W Chandon Waller & Partners obsługujemy fundacje z działalnością gospodarczą i bez, fundacje lokalne, korporacyjne i rodzinne. Pomagamy w procesie rejestrowania podmiotu prawnego i oferujemy pełne wsparcie finansowo-księgowe. W razie jakichkolwiek pytań – jesteśmy do Waszej dyspozycji.
