Schematy podatkowe niezmiennie budzą szereg wątpliwości. W ostatnich latach kraje na całym świecie zintensyfikowały wysiłki na rzecz zwalczania unikania opodatkowania oraz agresywnego planowania podatkowego. Jednym z narzędzi, które ma przeciwdziałać tym praktykom, jest Dyrektywa Rady UE 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r., znana jako DAC6, wprowadzająca obowiązek raportowania schematów podatkowych, które mogą być potencjalnie agresywne (MDR – Mandatory Disclosure Rules).
Czym są schematy podatkowe MDR?
MDR to zasady nakładające na podmioty raportujące obowiązek informowania właściwych organów podatkowych o schematach podatkowych, które mogą być wykorzystywane do unikania opodatkowania. Celem MDR jest zwiększenie przejrzystości i umożliwienie organom podatkowym szybszego reagowania na potencjalnie szkodliwe praktyki podatkowe.
Kto musi raportować?
Obowiązek raportowania schematów podatkowych w ramach MDR dotyczy głównie trzech grup podmiotów:
- Promotorzy – osoby, które opracowują, oferują, organizują lub udostępniają wykonanie schematu podatkowego. Zazwyczaj są to doradcy podatkowi, księgowi, prawnicy czy konsultanci finansowi.
- Użytkownicy – podatnicy korzystający ze schematu. Jeśli promotor nie ma obowiązku raportowania (na przykład z powodu tajemnicy zawodowej), obowiązek ten może przypaść na użytkownika schematu.
- Pomocnicy – osoby, które wiedzą, że pomagają promotorowi lub użytkownikowi w opracowaniu, dostosowaniu lub wdrażaniu schematu podatkowego. W niektórych przypadkach także oni mogą być zobowiązani do zgłoszenia schematu.
Jakie schematy podlegają raportowaniu?
Schematy, które wymagają zgłoszenia, to te, które spełniają tzw. „cechy wyróżniające” (hallmarks). Cechy te mogą wskazywać na potencjalne ryzyko unikania opodatkowania, np.:
- Transakcje transgraniczne,
- Automatyczne zastosowanie asymetrii prawnej,
- Zastosowanie jurysdykcji o preferencyjnym traktowaniu podatkowym,
- Anonimowe struktury właścicielskie.
Procedura raportowania
Raportowanie schematu podatkowego MDR musi zostać dokonane w ciągu 30 dni od dnia:
- Wdrożenia schematu.
- Gotowości schematu do wdrożenia.
- Kiedy pierwszy użytkownik skorzystał ze schematu.
Raporty należy składać za pomocą elektronicznego systemu, który jest zarządzany przez Ministerstwo Finansów. Po złożeniu raportu, podmiot raportujący otrzymuje unikalny numer identyfikacyjny schematu (NSP), który musi być następnie przekazany wszystkim zainteresowanym stronom schematu.
Konsekwencje niezgłaszania
Niedopełnienie obowiązku raportowania może skutkować nałożeniem wysokich kar finansowych. W Polsce kary za niezgłoszenie schematu mogą sięgać do 10 milionów złotych, co podkreśla powagę podejścia do przestrzegania tych przepisów.
Podsumowanie
MDR to ważne narzędzie w arsenale organów podatkowych, mające na celu przeciwdziałanie agresywnemu planowaniu podatkowemu i unikaniu opodatkowania. Wszystkie podmioty zaangażowane w planowanie podatkowe powinny być świadome tych regulacji i odpowiednio przygotować się do ich przestrzegania, by uniknąć negatywnych konsekwencji prawnych i finansowych.
