Nowości podatkowe 2020 – cz. 1
Zmiany w podatkach 2019/2020
Resort pracuje nadal nad uszczelnianiem tzw. dziury podatkowej i systematycznie wraz z rozwojem infrastruktury IT w ministerstwie wprowadza zmiany dla przedsiębiorców. Niektóre z nich już weszły w życie. Kolejne, które będą miały znaczący wpływ na prowadzenie firmy w Polsce wejdą w 2020 roku.
Co Nas czeka w 2020 rok?
Biała lista
Biała lista (art. 96 ustawy o VAT) czyli elektroniczny wykaz podmiotów to narzędzie do weryfikacji kontrachenta do celów VAT. Przedmiotowy wykaz to lista podmiotów w tym:
– czynnych podatników VAT ( obejmuje również listę podmiotów, których rejestracja została przywrócona),
– podatników zwolnionych z VAT,
– podatników w odniesieniu do których nie dokonano rejestracji albo których wykreślono z rejestru jako podatników VAT.
Aktualizowany w dni robocze, raz na dobę wykaz jest udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie ministerstwa finansów i zawiera dane według stanu na wybrany dzień, przypadający nie wcześniej niż w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym podmiot jest sprawdzany. Dostęp do Wykazu jest możliwy także za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Odpowiedzialność solidarna nabywcy
Od 1 stycznia 2020 r. – zgodnie z art. 117 Ordynacji podatkowej – nabywca towaru lub usługi, będący podatnikiem VAT, będzie odpowiadał solidarnie całym swoim majątkiem wraz z dostawcą towarów/usługodawcą będącym podatnikiem VAT czynnym, za jego zaległości podatkowe – jeżeli zapłata należności za dostawę towarów/świadczenie usług w przypadku jednorazowej transakcji przekraczajączy 15 000 zł (potwierdzone fakturą) i zostanie dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w białej liście.
Odpowiedzialność ta będzie spoczywała na nabywcy w tej części podatku VAT, która będzie przypadała proporcjonalnie na tę dostawę towarów/świadczenie usług.
Należy jednak pamiętać, że podatnicy będą mogli uwolnić się od odpowiedzialności solidarnej, w przypadku zapłaty na rachunek inny niż wskazany w białej liście, jeżeli:
– podatnik, który dokona zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w białej liście, złoży zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury – w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu,
– podatnik dokona zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Split payment
Od 1 listopada 2019 r. weszły w w życie przepisy dotyczące mechanizmu podzielonej płatności w obrocie krajowym zastępujące mechanizm odwrotnego obciążenia VAT.
Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności dotyczy regulowania należności z faktur (obowiązkowo powinny zawierać informację: mechanizm podzielonej płatności) dokumentujących transakcje, których przedmiotem są towary i usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy VAT (towary i usługi wymienione dotychczas w załacznikach nr 11, 14), a ich jednorazowa wartość bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł (lub jej równowartość).
W związku z powyższym podatnik regulujący należności za fakturę potwierdzającą nabycie towarów lub usług wrażliwych o wartości przekraczającej 15.000 zł (lub jej równowartość) zobowiązany jest do stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Jeżeli transakcja opiewa na kwotę poniżej 15.000 zł podlega rozliczeniu na zasadach ogólnych, w odniesieniu do pozostałych towarów i usług nieuwzględnionych w tym załączniku split payment jest dobrowolny.
Ważna informacja: Od 1 listopada 2019 r. odpowiedzialnością solidarną objęte zostały towary, dla których wprowadzono obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności (m.in. węgiel czy części samochodowe). Nabywca odpowiada solidarnie wraz z dokonującym dostawy za jego zaległości podatkowe, jeżeli transakcja dotyczy zakupu towarów wymienionych w załączniku nr 15 na kwotę poniżej 15.000 zł. Nabywca uniknie solidarnej odpowiedzialności, jeżeli ureguluje należność w mechanizmie podzielonej płatności.
Solidarnej odpowiedzialności nie stosujemy w zakresie transakcji, których przedmiotem są usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy.
Nowa matryca stawek VAT i Wiążąca Informacja Stawkowa
W związku z tym, że od 1 kwietnia 2020 r. ma obowiązywać nowy system stawek VAT oparty na Nomenklaturze Scalonej (CN) w odniesieniu do towarów oraz PKWiU 2015 w odniesieniu do usług, będą stosowane nowe przepisy dotyczące sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT, podatnicy mogą wystąpić z wnioskiem o wydanie wiążącej inforamcji stawkowej WIS.
Począwszy od 1 listopada 2019 r WIS określi prawidłową stawkę VAT dla danego towaru lub usługi i zapewni ochronę dla podatnika, który ją zastosuje, przy czym WIS dotyczyć będzie stanu prawnego obowiązującego od 1 kwietnia 2020 r. i od tego dnia będzie skuteczna w stosunku do czynności (dostawy towarów i świadczenia usług) dokonanych po 31 marca 2020 r.
Obowiązkowy Split Payment – od kiedy?
Dotychczas split payment będący płatnością z wykorzystaniem dwóch odrębnych rachunków bankowych do celów rozliczania podatku VAT był dobrowolny. Aktualnie, jest on obligatoryjny w przypadku transakcji z branż podatnych na nadużycia w zakresie naliczania podatku VAT.
Dokonując przelewu z mechanizmem podzielonej płatności konieczne będzie wskazanie dodatkowych informacji tj. numer faktury, osobno kwota netto i kwota podatku VAT, wyłączając możliwość zapłaty zbiorczo za kilka faktur w formie jednego przelewu.
Następnie odbiorca otrzyma należność w podzielonej formie, czyli kwotę netto na konto firmy, a kwotę podatku VAT na konto do rozliczania podatku VAT z Urzędem Skarbowym lub kontrahentem.
Mechanizm podzielonej płatności będzie obowiązkowy dla wybranych branż od 1 listopada 2019.
Będzie on dotyczył branż związanych z m.in.:
robotami budowlanymi,
wykończeniowymi,
instalacyjnymi i konstrukcyjnymi,
sprzedażą wyrobów ze stali,
komputerów, laptopów, smartfonów, konsol do gier wideo,
biżuterii, telewizorów,
cyfrowych aparatów fotograficznych i kamer wideo,
opon oraz niektórych części samochodowych i motocyklowych.
W sytuacji, gdy płatnik dokona płatności za transakcję, która jest objęta obowiązkiem split payment w inny sposób, zostanie pozbawiony prawa do odliczeniu podatku VAT od takiej faktury.
Split Payment – jak korzystać ze środków na koncie VAT, jak zapłacić fakturę?
Od 1 lipca 2018 weszły w życie zmiany dotyczące split payment – inaczej mówiąc mechanizmu podzielonej płatności. Ideą mechanizmu podzielonej płatności jest stworzenie osobnych rachunków bankowych służących do rozliczania VAT.
Banki utworzyły takie rachunki automatycznie do każdego konta firmowego (split payment, skierowany jest jedynie do transakcji pomiędzy dwoma firmami i nie dotyczy osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej). W praktyce mechanizm podzielonej płatności polega na tym, że należność za fakturę przelewamy na dwa rachunki bankowe: kwotę netto z faktury przekazujemy na rachunek bankowy kontrahenta, a kwotę VAT na jego rachunek VAT. W banku, gdy chcemy wysłać przelew pojawia się pole wyboru, gdzie należy zdecydować, czy przelew ma być standardowy, czyli podajemy dane kontrahenta, numer rachunku bankowego, opis i kwotę, czy chcemy skorzystać z zapłaty zgodnej ze split payment.
Jak zapłacić używając mechanizmu podzielonej płatności w praktyce?
W przypadku wyboru podzielonej płatności przelew wygląda następująco (przykładowy przelew z losowo wybranego banku).
Jak widać na powyższym przykładzie, nie trzeba posiadać środków na swoim rachunku bankowym VAT żeby skorzystać z mechanizmu podzielonej płatności. Środki zostaną pobrane z tego samego rachunku, co kwota netto faktury, ale u dostawcy środki pieniężne trafią w odpowiednio podanych kwotach na podany w przelewie rachunek bankowy oraz powiązany z nim rachunek VAT. Nie ma konieczności podawania numeru rachunku VAT odbiorcy, gdyż środki wskazane, jako zapłata VAT będą automatycznie kierowane na ten rachunek bankowy u odbiorcy. W z związku z powyższym nie ma potrzeby podawania numeru rachunku VAT na wystawianych fakturach VAT.
Warto także wiedzieć, że jeżeli chcemy skorzystać z tej opcji jesteśmy zmuszeni zrezygnować ze zbiorczych przelewów. Zapłatę za każdą fakturę należy potraktować, jako osobną transakcję. Niektóre banki, wychodząc naprzeciw potrzebom klientów stworzyły narzędzie polegające na tworzeniu pakietów przelewów. Niestety jest to kwestia indywidualna banku, dlatego należy dopytać o tę możliwość w banku, w którym założony został rachunek przedsiębiorstwa.
Mechanizmu płatności podzielonej nie można stosować do zapłat na podstawie faktur pro forma, lub przedpłat bez wystawionych faktur zaliczkowych. Aby dokonać tego typu płatności należy posiadać fakturę VAT lub fakturę zaliczkową VAT.
Jak korzystać ze środków zgromadzonych na rachunku VAT?
Środki zgromadzone na rachunku bankowym VAT są własnością przedsiębiorcy, jednak korzystanie z nich jest ograniczone. Można nimi zapłacić zobowiązania do Urzędu Skarbowego lub pobrać z niego środki do zapłaty VAT-u od faktury zakupu (nie można wykorzystywać tych środków do zapłaty choćby części wartości netto faktury).
W przypadku zgromadzenia dużej ilości środków na rachunku VAT można je „uwolnić”, czyli przelać na konto bankowe prowadzone dla celów działalności gospodarczej, ale tylko i wyłącznie za zgodą Naczelnika Urzędu Skarbowego wydawaną do 60 dni od daty otrzymania wniosku od podatnika.
Na dzień dzisiejszy mechanizm płatności podzielonej jest dobrowolny, dlatego warto znać konsekwencje wyboru tej formy płatności. Główną wadą, jest fakt zablokowania części środków pieniężnych przedsiębiorstwa na rachunku VAT, dodatkowo dochodzi kwestia pojedynczych przelewów za faktury.
Wśród korzyści wprowadzenia split payment wymienić można:
- możliwość uzyskania zwrotu nadpłaty VAT w terminie 25 dni, pod warunkiem, że będzie to zwrot na rachunek VAT,
- uniknięcie sankcji podatkowych, czy podwyższonych odsetek od zaległości z tytułu VAT.
Zmiany dla podatników podatku od towarów i usług VAT to przede wszystkim wprowadzenie plików JPK, w ramach uszczelniania systemu podatkowego w Polsce. Banki będą miały obowiązek raportować fiskusowi o transakcjach na kontach przedsiębiorców, a największe firmy w Polsce będą musiały upublicznić swoje wyniki. To tylko niektóre ze zmian w VAT.
Sprawdź co dotyczy Twojej firmy!
1. Obowiązek prowadzenia rejestru elektronicznego w postaci JPK
Od 1 stycznia 2018 r. każdy czynny podatnik VAT będzie obowiązany prowadzić rejestr elektroniczny w postaci ewidencji VAT sprzedaży i zakupów oraz wysyłać go co miesiąc w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK) organom uprawnionym do kontroli (tj. ministrowi finansów, który przekaże dane dalej – do odpowiednich urzędów skarbowych).
Zaś od 1 lipca 2018 r. każdy z czynnych podatników VAT będzie musiał posiadać na wypadek kontroli pozostałe ewidencje w formacie JPK wymienione w ustawie, tj. rejestry księgi przychodów i rozchodów, ewidencji przychodów, faktur sprzedaży, magazynu i wyciągów bankowych. Tych rejestrów nie będzie musiał jednak nigdzie wysyłać bez wezwania.
2. Split payment
Od 1 lipca 2018 r. kupujący będzie mógł zadecydować, czy przy zapłacie skorzysta z mechanizmu podzielonej płatności, tj. kwotę netto przeleje na zwykły rachunek sprzedawcy a równowartość podatku od towarów i usług – na rachunek VAT. Mechanizm będzie można stosować zarówno do regulowania całości zobowiązań, jak i do ich części.
3. Informacje o rachunkach i przelewach – Przepisy o STIR
Banki i SKOK-i będą musiały przekazywać fiskusowi informacje o rachunkach bankowych firm oraz dzienne zestawienia transakcji na kontach (przepisy przejściowe dają instytucjom czas na przygotowanie się do tych obowiązków).
Zmiany w ordynacji podatkowej pozwolą też szefowi Krajowej Administracji Skarbowej blokować konta przedsiębiorców na 72 godziny, z możliwością przedłużenia do 3 miesięcy, gdy wystąpi uzasadniona obawa co do wykonania zobowiązania podatkowego przez podatnika (w tym zakresie nowe przepisy ordynacji podatkowej wejdą w życie po upływie 4 miesięcy od ogłoszenia).
Niezależnie od tego będą też zmiany w ustawie o VAT, które umożliwią szefowi KAS prowadzenie czarnej listy czynnych podatników VAT, czyli wykreślonych z rejestru oraz podatników przywróconych do niego.
4. Informacje o rozliczeniach podatkowych największych firm
Do końca września 2018 r. po raz pierwszy upublicznione zostaną informacje o rozliczeniach z fiskusem (w latach 2012-2018) spółek, których roczne przychody przekraczają 50 mln euro oraz 60 działających w Polsce podatkowych grup kapitałowych.
W ten sposób jawne staną się dane o ich przychodach, kosztach, dochodach, stratach, wysokości należnego CIT i procentowym udziale należnego podatku w zysku brutto, który firma wykazała w sprawozdaniu finansowym. Informacje będą publikowane co roku do końca września i aktualizowane co kwartał (na koniec grudnia, marca, czerwca i września).
Firmy i PGK, które uznają, że upublicznione informacje przekłamują rzeczywistość i np. nie oddają specyfiki ich działalności, będą mogły złożyć wniosek o sprostowanie. Jeśli Ministerstwo Finansów odmówi sprostowania, będzie musiało wydać w tej sprawie decyzję.
