Jak rozliczyć nabycie samochodu osobowego w działalności gospodarczej?

Sposób rozliczania samochodów osobowych zależy od:

wartości,
sposobu jego nabycia,
sposobu jego użytkowania (w celach firmowych, prywatnych lub mieszanych).

Wartość samochodu

W rozliczeniu samochodu osobowego uwzględniamy jego wartość. Istnieje limit (wynika z art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT), który dotyczy wysokości odpisów amortyzacyjnych. W koszty uzyskania przychodu można wliczyć:

samochody spalinowe – limit do 150 000 zł,
samochody z napędem elektrycznym i wodorowym – limit do 225 000 zł.

Wartość przekraczająca te limity nie może być ujmowana w kosztach podatkowych firmy.

Ważne:

Od 2022 roku pojazd rozlicza się według jego aktualnej wartości rynkowej (wcześniej za wartość samochodu można było przyjąć pierwotną cenę zakupu).
Jeśli wartość przekracza wskazane limity, obowiązuje zasada proporcjonalności. Koszty można ujmować wyłącznie w proporcji do limitu (odpowiednio 150 000 zł lub 225 000 zł).
- Przykład nr 1: koszty samochodu spalinowego o wartości 200 000 zł można odliczyć w proporcji 1:1,33.
- Przykład nr 2: koszty samochodu elektrycznego o wartości 290 000 zł można odliczyć w proporcji 1:1,28.

Sposób nabycia samochodu:

Zakup samochodu osobowego od firmy (na fakturę)

VAT:
Jeśli samochód jest wykorzystywany tylko do działalności podstawowej czyli wynajmu samochodu – odliczamy VAT 100% od jego zakupu i wydatków na części i paliwo.
Jeśli samochód będzie wykorzystywany w celach mieszanych – odliczamy 50% VAT od jego zakupu i wydatków na części.
Koszty podatkowe:
Samochód osobowy przyjmowany jest do środków trwałych i amortyzowany co miesiąc. Stawka amortyzacji wynosi 20%.

Zakup samochodu osobowego od osoby prywatnej (na umowę kupna-sprzedaży).

VAT:
Brak VAT-u do rozliczenia.

Koszty podatkowe:
Samochód przyjmowany jest do środków trwałych i amortyzowany co miesiąc. Podstawowa stawka amortyzacji to 20%. Przy używanych samochodach można zastosować także:

przyspieszoną stawkę amortyzacji 40% i tym samym skrócić okres amortyzacji do 2,5 roku,
jednorazową amortyzację – gdy wartość początkowa samochodu osobowego nie przekroczy 10 000 zł.

Leasing

Wyróżnia się dwa typy leasingu – finansowy i operacyjny. Jakie są między nimi różnice?

LEASING FINANSOWY	LEASING OPERACYJNY
Cel: zakup i użytkowanie środka trwałego. Po opłaceniu ostatniej raty auto staje się własnością leasingobiorcy.	Cel: użytkowanie środka trwałego przez czas określony w umowie, opcjonalnie: wykup po zakończeniu umowy.
Leasingobiorca płaci podatek VAT w całości wraz pierwszą ratą.	Podatek VAT jest doliczany do rat leasingu.
Koszty uzyskania przychodu: odpisy amortyzacyjne, część odsetkowa rat.	Koszty uzyskania przychodu: rata leasingowa i opłata wstępna (wkład własny).
Umowa obejmuje strony minimum 6 miesięcy i nie ma ograniczeń prawnych.	Umowa obowiązuje dłużej niż 40% czasu amortyzacji pojazdu.
Amortyzacja jest po stronie leasingobiorcy	Amortyzacja jest po stronie leasingodawcy

Leasing operacyjny
Opłata wstępna – VAT 100%, KUP 100% przy założeniu, że samochód jest wykorzystywany tylko do działalności podstawowej oraz 50% VAT, KUP 75% – jeśli do działalności mieszanej.
Raty leasingu co miesiąc – VAT 100%, KUP 100% (a jeśli wartość samochodu przekracza limit – stosujemy zasadę proporcjonalności).

Leasing finansowy (na podstawie faktury zakupu)
VAT: VAT 100% przy założeniu, że samochód jest wykorzystywany tylko do działalności podstawowej, oraz 50% VAT jeśli do działalności mieszanej.
Koszty podatkowe: samochód wprowadzany jest do środków trwałych i amortyzowany co miesiąc. Podstawowa stawka amortyzacji wynosi 20%
Raty leasingu: tylko część odsetkowa.

Ważne:

Przedsiębiorca, który zawiera umowę leasingu finansowego, zobowiązany jest do zapłaty podatku VAT w całości, natomiast w przypadku leasingu operacyjnego, podatek VAT doliczany jest do każdej z rat leasingowych.
W przypadku leasingu finansowego, VAT należy zapłacić z góry w całości, przy pierwszej racie, tuż po odbiorze samochodu.

Dodatkowe informacje:

Samochód osobowy wykorzystywany wyłącznie w działalności: pod wynajem – nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu i można zastosować 100% VAT.
Samochód osobowy w działalności wykorzystywany prywatnie (w celach mieszanych) rozlicza się następująco: 50% VAT, 75% KUP.
Jeśli samochód osobowy zostaje przeznaczony do celów innych niż najem, podatnik chcąc skorzystać z prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego (wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z tym samochodem), musi:
ustalić zasady jego używania, potwierdzone prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu (która wyklucza możliwość używania go do celów prywatnych),
zgłosić go do urzędu skarbowego na druku VAT-26.

Aktualizacja – 5.08

Okazuje się, że w interpretacji indywidualnej dla informatyka prowadzącego działalność we własnym mieszkaniu, fiskus orzekł brak możliwości odliczenia 100% VAT od samochodu i paliwa. Zdaniem dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, parkowanie pod domem jest jednoznaczne z użytkowaniem prywatnym, a więc można odliczyć tylko 50% VAT. To rodzi pytania, gdzie w takim razie powinna parkować samochód osoba, która zarejestrowała JDG w swoim mieszkaniu, aby KIS uznał, że samochód jest na użytek firmowy.

Jeśli myślisz o sprzedaży firmowego samochodu, to pisaliśmy o tym ostatnio TUTAJ.

Doradztwo dietetyczne – nowe zasady opodatkowania. Kiedy zwolnienie z VAT?

Doradztwo dietetyczne może być zwolnione z VAT, ale tylko jeśli dotyczy osób z problemami zdrowotnymi. W przypadku usług dla osób zdrowych, świadczonych w celach profilaktycznych, takie zwolnienie już nie przysługuje. Nowe stanowisko Krajowej Administracji Skarbowej, które zmienia wcześniejszą interpretację, budzi kontrowersje i pytania o przyszłość profilaktyki zdrowotnej. (więcej…)

Ile będzie kosztować Cię zatrudnienie pracownika w 2024?

Minimalne wynagrodzenie od stycznia 2024 roku będzie wynosiło 4242 zł, zaś stawka godzinowa wzrośnie z 23,50 na 27,70 zł brutto. Co to oznacza dla pracodawcy?

Wyliczenia dla minimalnego wynagrodzenia pracownika na pełnym etacie*

Koszty pracodawcy	Od 1.01.2024	Od 1.07.2024
Zatrudnienie pracownika	5 174,39 zł	5 245,14 zł
Składki ZUS pracownika	911,02	923,47
Składki ZUS pracodawcy	760,59	770,99
Składka na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych	108,17	109,65
Podatek	117,00	123,00
Wpłata podstawowa na PPK pracownika	84,84	86,00
Wpłata podstawowa pracodawcy	63,63	64,50
Wynagrodzenie netto pracownika	3 129,14	3 167,53

Wyliczenia dla minimalnego wynagrodzenia ze względu na wymiar wymiaru etatu*

Wymiar etatu	Od 1.01.2024	Koszty pracodawcy	Od 1.07.2024	Koszty pracodawcy
Pełny etat	4242 zł	5 174,39 zł	4300 zł	5 245,14 zł
¾ etatu	3181,50 zł	3 880,79 zł	3225 zł	3 933,87 zł
½ etatu	2121 zł	2 587,20 zł	2150 zł	2 622,58 zł
1/3 etatu	1414 zł	1 724,79 zł	1433,33 zł	1 748,38 zł
¼ etatu	1060,50 zł	1 293,59 zł	1075 zł	1 311,30 zł

*Obliczenia dokonano przy następującym założeniu: Pracownik powyżej 26 roku życia, pracujący w miejscu zamieszkania, podpisał PIT-2 oraz przystąpił do PPK.

Ulga na robotyzację – informacje w pigułce

Ulgę na robotyzację wprowadzono w ramach Polskiego Ładu. Jej głównym celem jest zwiększenie produktywności i konkurencyjności polskich przedsiębiorstw. Kto, kiedy, na co i pod jakimi warunkami może skorzystać z ulgi na robotyzację – o tym piszemy w poniższym artykule. Podpowiadamy też, jak zwiększyć poziom odliczenia inwestycji od podatku.

Kto może skorzystać z ulgi na robotyzację?

Adresatem ulgi są podatnicy PIT lub CIT prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą. Nie ma znaczenia wielkość przedsiębiorstwa, ilość zatrudnionych pracowników ani branża, w której działa podatnik. Ważne jest to, aby inwestycja dotyczyła robota przemysłowego. Od 1 lutego 2023 roku obowiązuje poprawka, która zmienia zasady przyznawania ulgi na robotyzację. Nie mogą z niej skorzystać firmy, których działalność jest określona jako “szczególnie szkodliwa dla środowiska”.

Czego dotyczy ulga?

Ulga dotyczy fabrycznie nowego robota przemysłowego, czyli automatycznie sterowanego, programowalnego, wielozadaniowego urządzenia o 3 stopniach swobody. Aby spełniało ono warunki robota przemysłowego, musi:

posiadać właściwości manipulacyjne i lokomocyjne (do zastosowań przemysłowych);
cyfrowo wymieniać dane z urządzeniami sterującymi, monitorującymi i diagnostycznymi;
łączyć się z systemami teleinformatycznymi służącymi do projektowania produktów, zarządzania produkcją lub jej planowania;
podlegać monitorowaniu z użyciem czujników, kamer i innych rozwiązań;
być zintegrowany z innymi urządzeniami stanowiącymi część procesów produkcyjnych.

Jak działa ulga na robotyzację?

Podatnik może odliczyć od podstawy opodatkowania 50% kosztów poniesionych związanych z:

zakupem robota przemysłowego,
jego instalacją,
przeszkoleniem pracowników z obsługi urządzeń,
nabyciem wartości niematerialnych i prawnych, niezbędnych do uruchomienia i działania robota przemysłowego,
opłatami leasingowymi dotyczącymi robotów przemysłowych.

Jak długo działa ulga?

Ulga weszła w życie w 2022 roku i obowiązuje do 2026. W praktyce oznacza to, że dotyczy wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodu w latach 2022-2026.

Cele ulgi na robotyzację

Inwestycja w roboty przemysłowe pociąga za sobą spore nakłady pieniężne. Odpowiedzią na takie wyzwania finansowe jest właśnie omawiana tutaj ulga na robotyzację. Skorzystanie z niej ma być szansą dla wielu przedsiębiorców na zautomatyzowanie pracy. Automatyzacja z kolei pozwala uzupełnienie braków kadrowych (zwłaszcza do ciężkich, monotonnych zadań, wykonywanych w szkodliwych warunkach). Stanowi też bufor bezpieczeństwa w takich sytuacjach jak pandemia, wysokie ryzyko wypadków czy niekorzystne dla organizmu temperatury.

Problemy w interpretacji przepisów i kontrowersje wokół ulgi

Regulacja dotycząca ulgi jest wewnętrznie sprzeczna i narosły wokół niej liczne kontrowersje. Koszty nabycia środków trwałych co do zasady nie stanowią kosztów uzyskania przychodów – kosztami takimi są bowiem jedynie odpisy amortyzacyjne. W świetle przepisów wcale nie jest takie jasne, czy od podstawy opodatkowania można odliczyć jednorazowo 50% kosztów nabycia robota, czy ulga jednak dotyczy wyłącznie odpisów amortyzacyjnych.

Warto tutaj dodać, że stawki amortyzacyjne dla robotów przemysłowych (18%) oraz innych urządzeń (zwykle 10% lub 14%) są niewystarczające dla pełnego zamortyzowania środków trwałych nabytych w okresie obowiązywania ulgi (tj. do 2026 r.). Co więcej, gdy wydatki będą poniesione w połowie bądź pod koniec okresu obowiązywania ulgi, poziom odliczenia poniesionych kosztów będzie jeszcze niższy.

Jak zwiększyć poziom odliczenia inwestycji od podatku?

W określonych sytuacjach podatnicy CIT i PT mogą wybrać metodę amortyzacji – liniową lub degresywną. Jeśli nabycie środka trwałego (jakim jest robot przemysłowy) nastąpi bliżej 2026 roku, warto wybrać tę drugą metodę (degresywną). W wymierny sposób wpłynie to na wysokość odpisów amortyzacyjnych w pierwszych latach eksploatacji środka trwałego.

Z kolei jeśli środki trwałe będą eksploatowane intensywniej niż przewidują to normy lub ich użytkowanie wymaga szczególnych umiejętności technicznych – wówczas można zastosować stawkę amortyzacyjną powiększoną o współczynnik 1,4.