Czy prowadząc zajęcia z malarstwa, grafiki czy rzeźby, można skorzystać ze zwolnienia z VAT przewidzianego dla usług kulturalnych? Odpowiedź brzmi: to zależy – ale nie dla spółek.
Co mówi ustawa o VAT?
Zwolnienie z VAT na usługi kulturalne przysługuje indywidualnym twórcom i artystom wykonawcom, którzy spełniają definicję zawartą w przepisach o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Może ono dotyczyć m.in. wynagrodzenia za działalność artystyczną, np. honorariów za wykonanie dzieła czy udzielenie licencji na prawa autorskie.
Jednak spółki nie mają statusu indywidualnego twórcy lub artysty wykonawcy, więc nawet jeśli zatrudniają artystów do prowadzenia zajęć, nie mogą skorzystać z tego zwolnienia.
Przykład z życia – pracownia plastyczna prowadzona przez spółkę
Wyobraźmy sobie spółkę jawną, która prowadzi pracownię artystyczną. Organizuje kursy rysunku, malarstwa, plenery i wystawy. Warsztaty prowadzą doświadczeni artyści – malarze, graficy, rzeźbiarze. W ramach zajęć nie tylko uczą, ale także sami tworzą, wspólnie z uczestnikami, omawiając różne techniki artystyczne.
Czy taka działalność może być zwolniona z VAT? Niestety, nie. Dlaczego?
Zwolnienie VAT przysługuje twórcom – nie firmom
Mimo że wspólnicy spółki są czynnymi artystami, spółka jako podmiot gospodarczy nie spełnia kryterium „indywidualnego twórcy”. Zwolnienie VAT przysługuje osobom fizycznym, a nie spółkom prawa handlowego.
Sposób wynagradzania ma znaczenie
Aby usługi artystyczne mogły być zwolnione z VAT, wynagrodzenie powinno być wypłacane w formie honorarium za działalność twórczą. Spółka prowadząca zajęcia pobiera opłaty od uczestników i wypłaca wynagrodzenia nauczycielom w ramach prowadzonej działalności – co już wyklucza zwolnienie.
Spółka nie może mieć „relacji twórcy” z dziełem
Ustawodawca kładzie nacisk na indywidualność twórców i ich relację z dziełem. Spółka, jako podmiot zbiorowy, nie może być uznana za twórcę – nawet jeśli jej wspólnicy nim są.
Jakie są konsekwencje?
Spółki prowadzące działalność edukacyjno-artystyczną muszą doliczać VAT do swoich usług.
Indywidualni artyści, którzy prowadzą zajęcia samodzielnie, mogą skorzystać ze zwolnienia – pod warunkiem, że ich wynagrodzenie spełnia kryteria ustawowe.
Firmy prowadzące działalność kulturalną powinny uwzględnić ten obowiązek w swojej strategii cenowej i księgowości. Więcej informacji o przepisach tutaj.
Co to oznacza dla branży?
To kolejne przypomnienie, że przepisy podatkowe bywają bezwzględne dla firm działających w obszarze kultury. Choć misja spółek organizujących zajęcia artystyczne może być tożsama z misją indywidualnych twórców, to dla fiskusa kluczowy jest podmiot prawny, a nie cel działalności.
Działasz w branży kreatywnej i zastanawiasz się, jak zoptymalizować kwestie podatkowe?
Skontaktuj się z nami TUTAJ– pomożemy znaleźć najlepsze rozwiązanie!
